Wrzeszcz to dzielnica Gdańska z bardzo bogatymi dziejami. Poznaj ją ze strefahistorii.pl

Od XV w. Wrzeszcz pojawiał się pod nazwą Langfuhr, przy której został aż do roku 1945. Nazwa ta znaczyła "długi bród" i odnosiła się do wrzeszczańskich strumieni. Podróżny chcąc przejechać z Gdańska do Oliwy, musiał przeprawić się przez potoki: Królewski, Strzyży i Jaśkowej Doliny.

W okresie średniowiecza Wrzeszcz pełnił przede wszystkim funkcje gospodarcze. Na Strzyży, zwanej również Bystrzycą, funkcjonowały liczne młyny i tartaki. Od wieku XVI pojawiają się we Wrzeszczu również rezydencje w postaci dworków. Tak naprawdę jednak dopiero w XIX w. miejscowość nabiera tępa rozwoju. Wrzeszcz w roku 1809 liczył zaledwie 908 mieszkańców. W 1814 został włączony do Gdańska i szybko stał się największą podmiejską dzielnicą. Tanie mieszkania oraz skomunikowanie koleją z centrum miasta spowodowało, że na koniec wieku mieszkańców było już 14 tys.

Polski dwór 

Dalszy rozwój był błyskawiczny. Jeszcze w roku 1905 dzielnica liczyła 24 tys. mieszkańców, a już w 1934 było ponad 55 tys. Rozwój nie mógłby nastąpić, gdyby nie komunikacja z Śródmieściem za pomocą linii tramwajowej i kolejowej. Dodatkowym impulsem był fakt, że w 1904 r. założono Królewską Wyższą Szkołę Techniczną. Oprócz tego we Wrzeszczu mieściły się zakłady techniczne oraz koszary wojskowe. Bez wątpienia przyczyniało się to do zwiększania popularności dzielnicy. We Wrzeszczu osiedlali się zarówno robotnicy, jak i bogacze. Z jednej strony powstała Kolonia Abegga dla najuboższych, z drugiej milionerzy stawiali sobie pałacyki przy Jaśkowej Dolinie. We Wrzeszczu powstało również pierwsze gdańskie lotnisko.

W okresie międzywojennym polonia we Wrzeszczu była tak duża, że Niemcy często nazywali dzielnicę pogardliwie Polenhof. Oznacza to Polski Dwór i nawiązuje do historycznego nazewnictwa w Gdańsku. Polacy we Wrzeszczu mieli swój klub sportowy, Gedanię. W 1925 r. powstał polski kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika, w przebudowanej dawnej ujeżdżalni przy obecnej ul. Legionów. Również we Wrzeszczu mieścił się Polski Dom Akademicki "Bratniak", obecnie w tym miejscu jest klub Kwadratowa.

Nowe centrum 

Po wojnie zniszczeniu uległa zabudowa pierzejowa wzdłuż obecnej al. Grunwaldzkiej. Początkowo rozpoczęto jej odbudowę, ale już w 1947 r. rozebrano na wpół odbudowane kamienice. Plany urbanistyczne wyznaczyły bowiem tędy oś komunikacyjną Gdańsk - Gdynia. Grunwaldzką poszerzono. Potem w latach 50. opracowano projekt Grunwaldzkiej Dzielnicy Mieszkaniowej, który wielokrotnie modyfikowany stanowi o współczesnym charakterze Wrzeszcza. Dzielnica docelowo miała zostać zamieszkana przez 80 tys. ludzi, stać się też centrum gdańskiego handlu. Wybudowano więc domy handlowe Sezam i Neptun oraz wieżowiec Olimp i ekskluzywną restaurację Cristal. To we Wrzeszczu mieścił się najpopularniejszy w Gdańsku Pewex. Dzięki temu Wrzeszcz zaczął pełnić funkcję miejskiego centrum. To tutaj załatwiało się biznesy, zaś pod Olimpem można było handlować walutą. Przez długie lata w dzielnicy mieściła się też telewizja.

Również po transformacji Wrzeszcz utrzymał swoją centralną pozycję. W latach 90. na wrzeszczańskim rynku powstało minitargowisko "Manhattan", zastąpione przez Centrum Handlowe "Sukces" oraz "Sukces-Bis". Później do strefy handlu dołączyły Centrum Handlowe "Manhattan" oraz Galeria Bałtycka. Obecnie budowana jest Galeria Metropolia. Ważnym elementem stały się też powierzchnie biurowe, które powstają jak przysłowiowe "grzyby po deszczu."