Wielkanoc w dawnym Gdańsku w relacji podróżnika

Gdańsk w XVII wieku był metropolią o znaczeniu europejskim. W swej relacji z podróży do Polski francuski sekretarz posła Charles Ogier opisał również obchody świąt wielkanocnych.
 
Opisywana jest Wielkanoc roku 1636 roku. Opisywany jest okres od 19 marca - kiedy przypadała wielka środa. Wtedy Ogier wraz z posłem brali udział w ciemnej jutrzni, czyli modłach bez świeć. Ogier też uczestniczył w w drodze krzyżowej, która odbywała się w kościele na Starych Szkotach. 
 
Francuz zanotował wtedy:"Poszliśmy tedy do kościoła Jezuitów na przedmieściu Szkoty, gdzie widzieliśmy całkiem ozdobny - jak na taką miejscowość i stan ludzi - Boży Grób i pobożny lud, który zszedł się na te uroczystości z najbliższych wsi, zwłaszcza Polaków, bo Niemcy bardziej przylgnęli do herezji. Była tam też niezła muzyka". 
 
Wieczorem Ogier odwiedził również kościół św. Mikołaja w Gdańsku, gdzie opisał procesję połączoną ze śpiewaniem polskich pieśni i biczowaniem. Francuz zanotował, że biczownicy mieli ukryte twarze, zaś tempo nadawał im prowadzący procesję.
 
"Nawet heretycy (protestanci - red.) poszczą w ten dzień i tłumnie zapełniają swe świątynie, woląc (...) wstrzemięźliwość jednodniową od całego naszego wielkiego postu...". 
 
Ogier zanotował również, że w Wielką Sobotę: "O północy (...) powiódł nas najdostojniejszy poseł znowu do kościoła, gdzie olbrzymi był tłum ludzi, tak heretyków, jak katolików. Ciało Chrystusowe z grobu zabierają i śpiewają psalm: Panie, czemu się rozmnożyli trapiący mnie. Następnie odbywa się procesja, która trzykrotnie klasztor obchodzi, a przyłączają się do tej procesji heretycy i śpiewają razem z naszymi ludźmi, mianowicie z Polakami; tymczasem grzmią i huczą bębny i trąby wraz z organami i cały kościół jarzy się nieskończonymi światłami". 
 
Msza ta nazywałą się rezurekcją i trwałą do drugiej nad ranem, co spowodowało zachwyt francuskiego gośćia. Uważał on Gdańszczan za wyjątkowo pobożnych i porządnych: "Nie pamiętam, żebym gdziekolwiek indziej tak pobożnie podobną noc przepędził" 
 
oprac. Piotr Celej

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila. 

Tagi: