W latach 60 w RFN rozwijała się opozycja kulturalno-rewolucyjna. Głównymi wzorcami tej opozycji były ideologie marksizmu i leninizmu. Na opozycjonistów wpływ miała również ideologia anarchizmu i amerykańskich beatników. Odbywały się demonstracje przeciwko rządowi RFN i samemu państwu niemieckiemu jako państwu „cudu gospodarczego”. Na tej fali właśnie powstał RAF, czyli Frakcja Czerwonej Armii
Negatywne nastroje pobudziła również „Spiegel Affare”, afera będąca drastyczną ingerencją w wolność prasy, postrzeganej jako podstawę funkcjonowania państwa demokratycznego. Gdy rząd niemiecki aresztował wydawcę oraz redaktora naczelnego gazety po ujawnieniu wyników manewrów NATO, w kraju rozpoczęły się demonstracje i zamieszki. W roku 1962 w Monachium miały miejsce starcia pomiędzy młodzieżą, a policjantami, po zatrzymaniu dwójki młodych ludzi grających na gitarach w miejscu publicznym. W roku 1964 doszło do protestów podczas wizyty kongijskiego Polita Moisa Czombego, a rok później po koncercie zespołu Rolling Stones zdewastowana została berlińska „Waldbühne” – amfiteatr wybudowany w latach 1934-36 w związku z Igrzyskami Olimpijskimi. Kolejne demonstracje, tym razem dotyczące wojny w Wietnamie miały miejsce w 1966 roku. Gdy 2 czerwca 1967 roku podczas demonstracji w Berlinie doszło do śmierci studenta Benno Ohnesorga wybuchła kolejna fala studenckich protestów przeciwko Państwu Niemieckiemu. Specyfika haseł skandowanych przez protestującą młodzież, przywołująca takie hasła jak „faszyzm” czy „Auschwitz” została przez doktrynę zinterpretowana jako rozszerzenie podstaw. Twierdzi się, iż demonstracje w latach 60 spowodowane były nie tylko działaniami władzy RFN, ale również jej wątpliwą legitymacją oraz zarzutami, iż jest ona odpowiedzialna za tragedie podczas II Wojny Światowej.
11 kwietnia 1968 roku, postrzelony został Rudi Dutschke, członek Niemieckiego Socjalistycznego Związku Studentów (SDS – Sozialistischer Deutscher Studentenbund). Zamachowcem był robotnik Josef Bachmann, który podczas zamachu miał przy sobie wycinki z gazety „Bild” zawierające artykuły na temat szkodliwej działalności Dutschke. Po zamachu przez RFN przetoczyła się kolejna fala protestów i zamieszek, a Rudi Dutschke stał się dla młodej niemieckiej lewicy symbolem walki z kapitalizmem. Dwa lata później, gdy aresztowano długo unikającego kary sprawcę podpaleń domów handlowych Andreasa Baadera, jego współpracownicy pod pretekstem pisania wspólnej książki odwiedzali go w więzieniu, by ostatecznie wykorzystać sytuację do uwolnienia podpalacza. 14 maja 1970 roku, gdy Baader został uwolniony jest uważany za początek powstania RAF.
Początki Rote Armee Fraktion
Tydzień po uwolnieniu Andreasa Baadera w lewicowym czasopiśmie pojawił się pierwszy komunikat przyszłej grupy terrorystycznej pod tytułem „Die Rote Armee aufbauen!” (Powołać czerwoną armię!). Komunikat podpisany był przez Gudrun Ensslin, współpracowniczkę Baadera, która pomogła w jego uwolnieniu. Komunikat o mocno ideologicznym oznajmiał kolejne działania przeciwko kapitalistycznym rządom i po raz pierwszy użyta została w nim nazwa RAF. Ensslin nawoływała też do rozwoju walki klasowej i organizacji proletariatu. Mocny i wulgarny język miał być wyrazem buntu oraz pogardy dla kapitalistycznego systemu. RAF miała kontynuować ideologię Ruchu 68 (Jak określona została protestująca w latach 60 młodzież) i korzystać z doświadczeń innych terrorystów. Po przeszkoleniu w palestyńskich obozach członkowie RAF rozpoczęli działalność kryminalną skoncentrowaną głównie na napadach na banki. W kwietniu roku 1971 kierownictwo RAF wydało dokument „Das Kozept Stadguerilla” (Koncepcja partyzantki miejskiej). 22 stronnicowy dokument będący manifestem poglądów grupy, jak również zawierającym odpowiedzi na zarzuty stawiane przez media i społeczeństwo zawierał szerokie spektrum odniesień do ideologii marksistowskiej, cytował m.in. Mao ZeDonga czy Lenina. Dokument odwoływał się też do działań takich osób jak Che Gueavara i Carlos Marighella. Członkowie RAF starali się przenieść zasady tego ostatniego do sytuacji w powojennych Niemczech. Wątpliwości budzi trafność takiego działania gdzie porównuje się wojskową dyktaturę w Brazylii do demokracji parlamentarnej Niemiec.
Kolejne dokumenty rozwijające ideologię RAF nie miały już tak buntowniczego i wulgarnego wydźwięku. Przeciwnie były konstruowane w akademicki sposób, powołując się na cytaty autorytetów podanych w Koncepcji Partyzantki Miejskiej. Ukazywały szeroki kontekst i międzynarodowy wymiar walki. Za usprawiedliwienie przemocy uznawały niskie poparcie społeczne swojej ideologii, a ich treść wskazywała, iż zbrojne działania mają na celu uświadomienie społeczeństwa i doprowadzenie do masowej reakcji na skalę rewolucji.
11 maja 1972 roku, po przeprowadzeniu dwóch napadów na bank, RAF w odpowiedzi na zaminowanie przez USA portów w północnym Wietnamie, poprze prowadziła zamach na Korpus armii USA we Frankfurcie. Tak zaczęła się tzw. „Majowa Ofensywa”, na którą składały się liczne zamachy bombowe przeprowadzone przeciwko władzom państwowym oraz wydawnictwu Axel Springer. RAF przyznawał się kolejno do popełnianych zamachów, wyjaśniając motywy i przedstawiając żądania. Wiele żądań dotyczyło wycofania wojsk amerykańskich z Wietnamu. W przypadku zamachu na wydawnictwo Axel Springer żądania dotyczyły zaprzestania antykomunistycznych publikacji. W wyniku tak wysokiej aktywności grupy, doszło do największej policyjnej ofensywy w dziejach RFN. Dzień później schwytano Andreasa Baadera, Holgera Meinsa i Jana Carla Raspe. Niedługo później dołączyły do nich takie nazwiska jak Gudrun Ensslin czy Ulrike Meinhof. Tak zakończyło się działanie tzw. pierwszej generacji RAF.
Czarny Wrzesień i zamach w Monachium
Dnia 5 września 1972 roku, członkowie ugrupowania Czarny Wrzesień przeprowadzili zamach podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium. Wówczas jednym z postulatów tej organizacji było uwolnienie uwięzionych członków RAF. Zamach rozpoczął się o 5 rano, gdy 8 terrorystów wtargnęło do pokoju izraelskich sportowców. Dwóch zostało na miejscu zabitych, natomiast dziewięciu, wziętych jako zakładników. Czarny Wrzesień żądał uwolnienia 136 Palestyńczyków przebywających w więzieniach oraz 5 terrorystów niemieckich w tym Andreasa Baadera. Próba odbicia zakładników zakończyła się śmiercią większości terrorystów oraz wszystkich zakładników oraz jednego policjanta. W ocenie Palestyńczyków, był to wielki sukces, który zwrócił uwagę całego świata na sprawę palestyńską. W oświadczeniu wydanym po tych wydarzeniach RAF pochwalił działanie Palestyńczyków i wyraził podziw i uznanie dla ich zamachu. Potępione zostały „imperialistyczne” zapędy Izraela oraz kilka innych, zdaniem autorów, przejawów imperializmu.
Proces pierwszej generacji RAF
Proces Andreasa Baadera, Gundrun Ensslin, Ulrike Meinhof i Jaca Carla Raspe rozpoczął się 21 maja 1975 roku. Przywódcom zarzucono zabójstwa, usiłowanie zabójstwa, kradzież oraz podkładanie ładunków wybuchowych. Proces do dnia dzisiejszego budzi wiele kontrowersji i wątpliwości co do zgodności z prawem jego przeprowadzenia. Trójka liderów została skazana na dożywotnią karę więzienia dnia 28 kwietnia 1977 roku, czwarta – Ulrike Meinhof, popełniła samobójstwo w swojej celu w 1976 roku.
Skazanie trójki przywódców oraz śmierć Ulrike Meinhof doprowadziła do serii zamachów RAF, które za cel obrały osoby, które przyczyniły się do wydania wyroków. Terroryści żądali uwolnienia więźniów politycznych i ich bezpiecznego przelotu do wybranego kraju. W świetle braku sprzeciwu władz ETA, terroryści zgodzili się na współudział z Palestyńczykami w porwaniu samolotu Lufthansy dnia 13 października 1977 roku. Jednym z warunków wypuszczenia zakładników było wypuszczenie „niemieckich towarzyszy”. Po kilkukrotnym lądowaniu samolotu w celu tankowania ostatecznie we współpracy z Somalijskim rządem, grupie antyterrorystycznej GSG9 udało się odbić zakładników, nie doprowadzając do śmierci ani jednego z nich. W nocy 17 października 1977 roku, znaleziono w celach Stammheim ciała przywódców pierwszej generacji RAF. Irmgard Moller, która przeżyła swoją próbę samobójstwa, utrzymywała później, iż liderzy nie odebrali sobie życia, ale zostali zamordowani przez rząd niemiecki.
Po śmierci pierwszej generacji, nastąpił relatywnie spokojny okres w dziejach RFN. Większość ważniejszych członków drugiej generacji RAF została schwytana i do roku 1984 organizacja przeprowadziła niewielką ilość zamachów. 18 grudnia 1984 roku RAF dokonała ataku na szkołę NATO w Oberammergau, jednak zamach nie powiódł się o czym RAF poinformowało w późniejszym oświadczeniu. 1 lutego 1985 roku organizacja zamordowała Ernersta Zimmermana – szefa koncernu zbrojeniowego MTU w Gauting. Kolejny zamach miał miejsce w bazie amerykańskiej we Frankfurcie nad Menem gdzie terroryści używając dokumentów zamordowanego żołnierza, podłożyli bombę, która zabiła 2 osoby, a raniła kilkanaście, zaś 9 lipca 1986 roku w przeprowadzonym przez ugrupowanie zamachu bombowym zginął członek zarządu Siemens AG oraz jego kierowca.
Współpraca RAF ze Stasi
W swojej książce „Tragarze Śmierci”, Witold Gadowski i Przemysław Wojciechowski opisują wywiad ze Stefanem Austem – przyjacielem Ulrike Meinhof oraz reporterem „Spiegel”. Aust opowiada o nawiązywaniu kontaktów ze wschodem oraz ułatwianiu członkom RAF przez służby NRD przejazdu przez granicę. Jego zdaniem Stasi obserwowała działania RAF. Po atakach w Monachium służby Niemiec Wschodnich miały za zadanie nie dopuścić, aby tego typu zamachy wydarzyły się na terenie NRD. W związku z tym współpracujący z nimi terroryści stanowili źródła informacji o przyszłych zamachach. NRD przyjmowało również członków RAF, którzy nie mogli powrócić do Niemiec Zachodnich, wciąż będąc pod nadzorem Stasi. Służby NRD nieraz przesłuchiwały przechodzących przez granicę terrorystów, po czym oddawały im broń i nieraz sugerowano cele kolejnych ataków.
Kryzys Bloku Wschodniego i zakończenie działalności RAF
Pomimo upadku Muru Berlińskiego, RAF nie zaprzestała swojej działalności. W listopadzie 1989 roku terroryści dokonali z powodzeniem zamachu na przewodniczącego rady nadzorczej Deutsche Bank, Alfreda Herhausena, będącego jednym z najbardziej wpływowych biznesmenów RFN. Zamach został dokonany z użyciem nowoczesnych technik oraz niezwykłej precyzji. Warto wspomnieć, iż Herhausen był jedną z najlepiej chronionych osób w Państwie. W późniejszym oświadczeniu tradycyjnie przyznali się do zamachu, opisując „ślad krwi” idący za Deutsche Bankiem, przez okres dwóch wojen i milionowego wyzysku. W roku 1990 doszło do aresztowań wielu terrorystów trzeciej generacji. Byli to między innymi Susane Albrecht, Inge Viett, Werner Lotze. Mimo zatrzymań RAF ponownie uderzyła 27 lipca 1990 roku, jednak nie udało im się zabić sekretarza stanu w Zachodnioniemieckim Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Późniejsze ostrzelanie ambasady USA miało miejsce, jak potem oświadczyło RAF, z powodu ofensywy Amerykanów w Iraku, co zdaniem terrorystów było kolejnym przejawem imperializmu i zniewolenia.
Po raz pierwszy RAF wydało oświadczenie o zawieszeniu broni w kwietniu 1992 roku. W oświadczeniu opisane zostało, jak zdaniem organizacji upadek komunizmu miał fatalne skutki dla milionów ludzi oraz walk wyzwoleńczych w różnych częściach świata. Opisane zostały 22 lata działalności ugrupowania, gdzie zwrócono uwagę, iż RAF była relatywnie małą grupą, gdzie jednak zawsze udało się znaleźć chętnych do działania. Ostatni zamach miał miejsce 27 marca 1993 roku, gdzie RAF wysadziło nowo wybudowane więzienie w Weiterstadt, żądając uwolnienia z więzień wszystkich członków organizacji. Ostatecznie, dnia 20 kwietnia 1998 roku RAF wydało ostatnie oświadczenie, w którym oznajmiła, iż przestaje istnieć.
Konkludując, działania Frakcji Czerwonej Armii zakwalifikować można jako terroryzm z pobudek ideologicznych. Nie występowały tu żadne czynniki państwowe czy religijne mogące zaogniać konflikt pomiędzy przedstawicielami ugrupowania a władzami Zachodnich Niemiec. Interesującym jest fakt, iż działania porównywalne do organizacji nacjonalistycznych w tym przypadku wywołane były jedynie kwestiami ideologicznymi.
Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.