Carta Marina - Ujście Wisły z 1593 r

Międzynarodowa Asocjacja Karotgraficzna ogłosiła Rok 2015 Rokiem Mapy. Z tej okazji m.in Bilblioteka Gdańska PAN zaprezentuje nową wystawę dotyczącą historii kartografii. Jedną z pierwszych map, która ukazała nasze wybrzeże z dużym odwzorowaniem szczegółów była Carta Marina wydrukowana w Wenecji w 1593 r.

Autorem mapy był Olaus Magnus, ostatni katolicki (tytularny) arcybiskup Uppsali, który po przemianach reformacyjnych w Szwecji zamieszkał w Gdańsku. Tam za namową biskupa warmińskiego Maurycego Ferbera rozpoczął pracę nad wielką mapą krajów północnych. Prawdopodobnie Ferber udostępnił Magnusowi mapę Prus i wybrzeża Bałtyku sporządzoną przez Mikołaja Kopernika, która była jednym ze wzorców dla Carta Marina. Kolejnymi źródłami dla Magnusa były mapa sporządzona przez biskupa Hansa Braska, jak również szkice i informacje uzyskane od żeglarzy napotkanych w Gdańsku. Jednak podstawą pracy były jego własne zapiski, które sporządzał wcześniej latami podróżując po Skandynawii. W 1537 r. Magnus wyjechał z Gdańska do Włoch i w 1539 wydrukowali mapę w Wenecji. Carta Marina od razu wzbudziła wielkie zainteresowanie, jako że pokazywała kraje ówcześnie nieznane w południowej Europie.

Mapa jest niezwykle fascynującym źródłem do badań historii Wybrzeża Gdańskiego. Oprócz opisanych tam wszystkich większych miast: Gdańska, Elbląga, zobaczymy na niej również ówczesny bieg Wisły wraz z ujściem oraz najważniejszymi latarniami, w tym: Twierdzy Wisłoujście.

Szczegółowy skan mapy udostępniony przez bibliotekę uniwersytetu w Uppsali

 

 

 

 

Tagi: