Archiwum Państwowe w Gdańsku zrobiło wszystkim miłośnikom historii niezwykły prezent na majówkę. To album „Powojenny Gdańsk w fotografiach Mariana Rysia Dobrzykowskiego” , który albo możemy kupić, albo możemy pozyskać z sieci. Warto – zdjęcia są niesamowite.
Dla Gdańska, jednego z miast najbardziej dotkniętych skutkami działań wojennych, zakończenie II wojny światowej oznaczało rozpoczęcie mozolnego procesu przywracania miasta do życia. Nastąpiła tutaj prawie całkowita wymiana ludności, a w sferze materialnej, przynajmniej w śródmieściu, tkanka miejska praktycznie przestała istnieć.
Nakładem Archiwum Państwowego w Gdańsku ukazała się właśnie publikacja pt. „Powojenny Gdańsk w fotografiach Mariana Rysia Dobrzykowskiego”. To blisko 170 zdjęć Gdańska z lat 1945 - 1950, w większości niepublikowanych, ukazujących przejmujący obraz miasta tuż po zakończeniu wojny, ale także fenomen odradzającego się w nim życia.
Album składa się z trzech części. Pierwsza dotyczy Starego Miasta. Pokazuje skalę zniszczeń ulic: Długiej, Piwnej, Tkackiej, Szerokiej i Podwali Grodzkich. Pośród hałd gruzu widać grupki ludzi podejmujących pierwsze próby porządkowania i odbudowy miasta za pomocą skromnych narzędzi i maszyn.
W drugiej część książki ukazano budzące się do życia ulice Wrzeszcza i Oliwy m.in. aleję Grunwaldzką oraz zdewastowany park Oliwski i ocalałą katedrę.
Rozdział trzeci zatytułowany „Ludzie/Wydarzenia” ilustrują fotografie przedstawiające sceny z życia miasta związane z bieżącymi wydarzeniami, takimi jak: uroczystości państwowe, obchody świąt religijnych, a także otwarcie linii tramwajowej czy mecz piłki nożnej. Autor fotografii Marian Dobrzykowski przybył do Gdańska w marcu 1945 r. Przedtem mieszkał w Poznaniu, gdzie pracował jako fotograf. W roku 1945 przy ulicy Grunwaldzkiej 66 we Wrzeszczu otworzył własne Studio Fotograficzne „Ryś”, które prowadził do roku 1967. Po przyjeździe na Gdańska, na z trudem zdobytych filmach, zaczął utrwalać odradzające się życie na Wybrzeżu. Dokumentację fotograficzną zniszczeń wojennych wykonywał na zlecenie Delegatury Rządu do Spraw Wybrzeża i Biura Odbudowy Portów. Jego prace były publikowane w czasopismach o tematyce morskiej, katalogach okrętowych i w „Przekroju”. W 1974 r. staraniem ówczesnego dyrektora Archiwum Państwowego w Gdańsku Czesława Biernata znaczna część prac Mariana Rysia Dobrzykowskiego trafiła do zbiorów gdańskiego Archiwum. Kolekcja obejmuje 2635 negatywów przedstawiających Gdańsk, Gdynię i Sopot, a także inne miasta Pomorza Gdańskiego. Publikacja została przygotowana przez pracowników Archiwum Państwowego w Gdańsku. Autorem wstępu i wyboru zdjęć jest Andrzej Regliński, autorką tekstu o Marianie Rysiu Dobrzykowskim jest Joanna Bławat-Obin. Publikację można nabyć w Archiwum Państwowym w Gdańsku w cenie 39 zł. Książka jest dostępna także w formacie PDF na stronie Archiwum Państwowego w Gdańsku: https://www.gdansk.ap.gov.pl/
Więcej zdjęć w naszej galerii: http://www.strefahistorii.pl/gallery/7554-niesamowite-zdjecia-zniszczonego-gdanska-mariana-rysia-dobrzykowskiego-galeria
Oprac. BG. Fot Marian Ryś Dobrzykowski/APG
Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila.