Historia politycznego terroru: Czerwone Brygady

W sierpniu 1970 roku Renato Curcio oraz Margherita „Mara” Cagol, którzy poznali się jako studenci Uniwersytetu w Trento oraz Alberto Franceschini, założyli organizację zwaną Czerwonymi Brygadami (Brigate Rosse). Zapewne sami terroryści nie wiedzieli, że rodzi się historia.

Grupa skupiona wokół Curcio wywodziła się głównie z wydziału socjologii katolickiego uniwersytetu, natomiast grupa Franceschini’ego składała się z byłych członków młodzieżowego ruchu komunistycznego FGCI wydalonych z partii za ekstremistyczne poglądy. Głównym obszarem aktywności ugrupowania z początku były miasta Reggio Emilia, Milan i Turyn. Terroryści sabotowali sprzęt w fabrykach takich jak Pirelli, Fiat czy Sit-Siemens. Pierwsze porwanie przeprowadzone przez Czerwone Brygady miało miejsce w 1972 roku, gdy kierownik fabryki Sit Siemens został uprowadzony i przymuszony do zrobienia mu fotografii ze znakiem oznajmiającym, iż jest on faszystą. Nie stała mu się jednak żadna krzywda.

Pierwsze morderstwo dokonane przez organizację miało miejsce w czerwcu 1974 roku, gdy Czerwone Brygady zamordowały działaczy partii neo-faszystowskiej (Movimento Sociale Italiano) podczas napadu na ich siedzibę. 

Wsparcie partii? 

Większość lewicowych partii włoskich zaprzeczyła, aby miały jakikolwiek związek z działalnością Czerwonych Brygad, choć jak samo ugrupowanie twierdziło, znaczna ilość osób wspierała ich działanie.

Założyciele organizacji Alberto Franceschini oraz Renato Curcio zostali aresztowani we wrześniu 1974 roku i skazani na 18 lat więzienia, jednak Renato Curcio został uwolniony przez uzbrojony oddział Czerwonych Brygad dowodzonych przez jego żonę Marę Cagol. Pomimo tego został on ponownie schwytany niedługo później.

Kolejne działania organizacji miały na celu głownie pozyskanie środków na prowadzenie działalności. Porywano za okupem wysoko postawionych polityków lub biznesmenów oraz napadano na banki.

Po roku 1974 Czerwone Brygady rozszerzyły swoją działalność na Rzym, Genoę i Wenecję. Ich liczebność rosła drastycznie, a wraz z nią różnorodność działalności przestępczej. Podstawą działalności organizacji były napady na banki, porwania, handel bronią i narkotykami. W 1975 roku Czerwone Brygady wydały manifest oświadczający, iż ich celem był zmasowany atak w centrum Państwa, które jest związkiem imperialistycznych, wielonarodowych korporacji. W roku 1975 włoska policja namierzyła farmę, gdzie przetrzymywany był biznesmen Vallarino Gancia i w wyniku strzelaniny zginęło dwóch oficerów oraz żona założyciela Mara Cagol.

Porwanie i zabójstwo Aldo Moro

W roku 1978, druga generacja Czerwonych Brygad dowodzona przez Mario Moretti, porwała i zamordowała polityka Aldo Moro, który był kluczowym negocjatorem pomiędzy Włoską Partią Komunistyczną, a Chrześcijańską Demokracją. Moretti i jego bojownicy żądali uwolnienia więźniów z Czerwonych Brygad w zamian za uwolnienie więźnia. W związku z faktem, iż rząd włoski nie był skory do negocjacji z terrorystami, po 54 dniach przetrzymywania zakładnika, terroryści zamordowali go i pozostawili w bagażniku samochodu zaparkowanego w połowie dystansu pomiędzy siedzibami partii komunistycznej oraz chrześcijańsko-demokratycznej. Jak później napisał w więzieniu jeden z założycieli Alberto Franceschini, nie rozumiał on powodów, dla których Aldo Moro został wybrany jako cel zamachu.

Zabójstwo Aldo Moro wywołało silną reakcję rządu włoskiego skierowaną przeciwko Czerwonym Brygadom. Nawet byli liderzy organizacji znajdujący się w więzieniach, potępili działanie Czerwonych Brygad.

W roku 1979 Czerwone Brygady zamordowały Guido Rossa, członka związku zawodowego, który zgłosił na policję członków szerzących propagandę ugrupowania. Atak na członka związku zawodowego okazał się fatalny z skutkach dla terrorystów, gdyż stracili oni poparcie środowiska robotniczego, do którego były skierowane główne założenia ich ideologii.

W roku 1980 doszło do masowych aresztowań. 12 000 lewicowych działaczy było przetrzymywanych, ponad 600 osób opuściło Włochy. Większość liderów drugiej generacji Czerwonych Brygad została aresztowana. Jednym z członków, który czynnie współpracował z rządem po jego aresztowaniu w celu zmniejszenia wymiaru kary był Patrizio Peci. W odwecie, bojownicy ugrupowania zamordowali jego brata w 1981 roku znacznie szkodząc stosunkom wewnętrznym w organizacji. W latach 80 większość Brygad została rozwiązanych. Miejsce miały pojedyncze przypadki ich aktywności. Jednym z nich jest porwanie amerykańskiego Generała Doziera 17 grudnia 1981 roku. Generał został porwany ze swojego apartamentu i był przetrzymywany przez 42 dni zanim nie został odbity przez włoską grupę antyterrorystyczną. 

Rozłam Organizacji i jej rozwiązanie

W roku 1981 doszło do podziału Czerwonych Brygad na dwie frakcje. Jedna, która stanowiła większość dawnych członków ugrupowania to Czerwone Brygady-PCC dowodzone przez Barbarę Balzerani oraz mniejszościowe ugrupowanie Czerwone Brygadu-UCC pod dowództwem Giovanii Senzani.

W związku ze wzmożoną aktywnością służb włoskich w latach 80 doszło do wielu aresztowań terrorystów z obu ugrupowań. Ostatecznie pojmano też liderów – Giovanii Senzani został pojmany w 1982 roku, natomiast Barbara Balzerani w lutym 1986 roku.

Ostatnim zamachem jakiego dokonały Brygady było zabójstwo włoskiego senatora Roberto Ruffilli, doradcy Premiera Ciriaco de Mita. Po tym zamachu doszło do kolejnych masowych aresztowań, a Czerwone Brygady rozwiązały się w roku 1988.

Czerwone Brygady są doskonałym przykładem terroryzmu umotywowanego ideologią. Skrajnie lewicowe poglądy oraz chęć przeciwstawienia się kapitalizmowi były podstawą działania tego ugrupowania. Historia Czerwonych Brygad pokazuje również jak ważne jest dobieranie celów, w momencie prowadzenia terroryzmu ideologicznego. Jak zostało wskazane wyżej, niezmiernym osłabieniem pozycji ugrupowania było zabicie członka związku zawodowego, co było niewybaczalne dla grupy walczącej w imię proletariatu.

Piotr Celej

Chcesz być na bieząco z informacjami ze świata historii? Jesteśmy na facebooku polnocnej.tv. Szukaj nas na Twitterze oraz wyślij nam maila. 

Tagi: